شخم زدن زمین یکی از عملیات اصلی در کشاورزی است که به منظور آماده سازی خاک برای کاشت محصولات انجام میشود. شخم زدن زمین مزایای مختلفی دارد، از جمله بهبود ساختار خاک، افزایش جذب مواد غذایی، کاهش فرسایش و رواناب، تجزیه بقایای گیاهی و ایجاد بستر مناسب برای رشد بذرها
انواع شخم زدن زمین بستگی به نوع خاک، نوع محصول، زمان و شرایط آب و هوایی دارد.
برخی از انواع رایج شخم زدن زمین عبارتند از:
شخم عمیق: یک روش شخم زدن زمین است که در آن عمق شخم بیشتر از عمق خاک زراعی میباشد. عمق خاک زراعی عمقی از خاک است که در آن موجودات زنده و مواد آلی وجود دارد و اغلب پراکنش ریشهها در آن صورت میگیرد. عمق شخم عمیق معمولا بین 20 تا 40 سانتیمتر میباشد شخم عمیق برای شکستن لایههای متراکم یا غیرقابل نفوذ در اعماق خاک، بهبود ، نفوذپذیری و جذب رطوبت و مواد مغذی، افزایش حاصل خیزی و کاهش فرسایش خاک مفید است. شخم عمیق معمولا با استفاده از گاوآهن زیرشکن یا شمع انجام میشود.
شخم زدن دیم: یکی از روشهای کشاورزی خشک است که با استفاده از آب جذب شده در خاک در طول دوره زمستان، محصولات زراعی را رشد میدهد. برای شخم زدن دیم، باید روشهایی را انتخاب کنید که رطوبت خاک را حفظ کنید و فرسایش و روانابرا کاهش دهید. برخی از روشهای شخم زدن دیم عبارتند از:
•روش بی خاک ورزی یا کشت مستقیم: در این روش، بدون هیچ خاک ورزی قبلی، بذر را مستقیماً در خاک کاشته میشود. این روش باعث میشود که بقایای گیاهی روی خاک باقی بمانند و رطوبت و مواد مغذی را نگه دارند.
•روش کم خاک ورزی: در این روش، خاک ورزی با استفاده از ادواتی مانند گاوآهن قلمی، چیزل پکر، خاک ورزهای مرکب و غیره انجام میشود. این روش باعث میشود که خاک تا عمق معینی شخم زده شود و بقایای گیاهی بخشی از خاک را پوشش دهند.
•روش خاک ورزی اولیه و ثانویه: در این روش، ابتدا زمین را با گاوآهن شخم زده و بقایای گیاهی را به زیر خاک میبرند. سپس با دستگاههایی مانند کمبینات، کشت خطی کار یا ردیف کار، بستر مناسب برای کاشت بذر را تهیه میکنند.
شخم عمیق با تراکتور نیوهلند : یک روش شخم زدن زمین است که در آن عمق شخم بیشتر از عمق خاک زراعی میباشد. این روش برای شکستن لایههای متراکم یا غیرقابل نفوذ در اعماق خاک، بهبود نفوذپذیری و جذب رطوبت و مواد مغذی، افزایش حاصلخیزی و کاهش فرسایش خاک مفید است. برای انجام شخم عمیق با تراکتور نیوهلند، باید از گاوآهنهای مناسب استفاده کرد. برخی از گاوآهنهایی که با تراکتور نیوهلند سازگار هستند عبارتند از:
•گاوآهن زیرشکن: این گاوآهن با استفاده از تیغههایی که به عمق بیشتری نفوذ میکنند، خاک را شکسته و شخم میزند. این گاوآهن با تراکتورهای نیوهلند مدلهای سازگار است.
•گاوآهن چیزل: این گاوآهن با استفاده از تیغههایی که به شکل چیزل هستند، خاک را نفوذ میکند و شخم میزند. این گاوآهن با تراکتورهای نیوهلند مدلهای سازگار است.
•گاوآهن شمع: این گاوآهن با استفاده از تیغههایی که به شکل شمع هستند، خاک را برش میزند و شخم میزند. این گاوآهن با تراکتورهای نیوهلند مدلهای سازگار است.
•شخم زدن بعد از برداشت: این روش برای افزایش سرعت تجزیه باقیمانده محصولات قبلی و آماده سازی زمین برای کشت محصول جدید مناسب است.
•شخم زدن بین ردیفها: این روش برای آماده سازی خاک زمین کشاورزی پیش از اقدام برای کاشت است. این روش باعث میشود خاک سطحی پودر شده و بذرها به راحتی در بستر آن قرار گیرند.
•شخم زدن با تیلر: این روش برای شخم زدن خاکهای سبک و متوسط و برای زمینهای کوچکتر و یا زمینهایی با دسترسی دشوار مناسب تر است. تیلرها که نسبت به تراکتورها کوچکتر و منعطف تر هستند، با استفاده از تیغههایی که به چرخ های آنها متصل هستند، خاک را برگردانده و شخم میزنند.
•شخم زدن با گاوآهن: این روش برای شخم زدن خاکهای سنگین و سخت مناسب است. گاوآهن یک ابزار کشاورزی است که به تراکتور یا حیوان کشیده میشود و با استفاده از تیغههایی که به زاویههای مختلف قابل تنظیم هستند، خاک را برش میزند و برگردانده و شخم میزند.
برخی از انواع مختلف گاوآهن عبارتند از:
•گاوآهن برگرداندار: این نوع گاوآهن خاک را به صورت لایههای متوالی برگردانده و شخم میزند.
•گاوآهن بشقابی: این نوع گاوآهن خاک را با استفاده از تیغههای بشقابی شکل برش میزند و شخم میزند.
•گاوآهن چیزل: این نوع گاوآهن خاک را با استفاده از تیغههایی که به شکل چیزل هستند، نفوذ میکند و شخم میزند.
•گاوآهن دوار: این نوع گاوآهن خاک را با استفاده از تیغههایی که به صورت دوار حرکت میکنند، برش میزند و شخم میزند.
•گاوآهن زیرشکن: این نوع گاوآهن خاک را با استفاده از تیغههایی که به عمق بیشتری نفوذ میکنند، شکسته و شخم میزند.
•گاوآهن اسکنه: این نوع گاوآهن خاک را با استفاده از تیغههایی که به شکل اسکنه هستند، برش میزند و شخم میزند.
اما شخم زدن همچنین معایبی نیز دارد که باید در نظر گرفت. برخی از معایب شخم زدن عبارتند از:
•کاهش مواد آلی خاک: شخم زدن باعث میشود که مواد آلی خاک تجزیه شده و از بین بروند. این مواد آلی برای حفظ ساختار، حاصلخیزی و زنده ماندن موجودات خاکی مهم هستند.
•افزایش فرسایش خاک: شخم زدن باعث میشود که خاک سطحی بی پوشش شده و در معرض باد و آب قرار گیرد. این امر موجب از دست رفتن خاک و مواد مغذی آن میشود.
•افزایش تبخیر آب: شخم زدن باعث میشود که خاک نرم و پرهوا شده و در نتیجه آب خاک به راحتی تبخیر میشود. این امر موجب کاهش رطوبت و تنش آبی گیاهان میشود.
•افزایش علفهای هرز: شخم زدن باعث میشود که بذرهای علفهای هرز که در عمق خاک بودهاند، به سطح آورده شوند و شروع به جوانهزنی کنند. این علفهای هرز با گیاهان کشت شده رقابت میکنند و منابع خاک را مصرف میکنند.
•افزایش هزینهها: شخم زدن نیازمند تجهیزات، سوخت، کار و انرژی زیادی است که برای کشاورزان هزینه بر میشود.
نظرات
ارسال یک نظر
ارسال یک پاسخ