خنک نگه داشتن گلخانه در تابستان

بلند بودن روزهای تابستان می‌تواند شرایط گرما و شرجی بودن گلخانه را بدتر از حالت عادی کند مخصوصا اگر در گلخانه کار می‌کنید. در گلخانه به علت محصور بودن محیط، همواره درجه حرارت چندین درجه بالاتر از محیط بیرون می‌باشد. از طرفی فشار محیط هم عاملی در گرم بودن محیط گلخانه است که به طور یکسان بر گیاهان در حال رشد و افراد حاضر در گلخانه تأثیر می‌گذارد. گلخانه برای یک باغبان حکم یک آشپزخانه برای یک آشپز دارد. محیط گرم گلخانه حتی می‌تواند نقش مثبتی در تولید برخی محصولات گرمسیری مثل گوجه فرنگی، خربزه و خیار ایفا کند. اما گاهی اوقات گرمای بیش از حد محیط گلخانه می‌تواند تأثیر معکوس نیز بر فرایند رشد بگذارد. به عنوان مثال اگر دمای محیط گلخانه برای گوجه فرنگی در روز بیشتر از 32 درجه سانتی‌گراد و در شب بیشتر از 24 باشد، گرده افشانی تضعیف شده و رشد دچار اختلال می‌شود. پس دمای محیط گلخانه می‌تواند عامل مهمی در رشد گیاه باشد و خنک نگه داشته آن می‌تواند کمک شایانی به باغبان کند.

ایجاد تهویه هوا

یکی از بهترین روش‌های مبارزه با حرارت و گرمای زیاد تهیه یک مکان خوب برای تهویه هوای گلخانه است. برای حرکت و جریان خوب هوا درمیان گلخانه‌ها می‌توان برخی دریچه‌های جانبی در بالای سقف گلخانه ایجاد کرد یا چندین درب جانبی قرار داد تا با عبور هوا گلخانه خنک‌تر شود. 

به عنوان یک قاعده کلی که به قاعده rule of thumb مشهور است، وجود دریچه در یک پنجم محیط کل سقف باعث تهویه هوا هر دو دقیقه یکبار می‌شود که این سیستم در اکثر گلخانه‌های مدرن امروزی در حال اجرا است. اما در کنار آن دریچه‌ها و درها نیز کمک به حرکت بهتر جریان هوا می‌کنند. 

دماي بالاتر از 27 درجه سانتی‌گراد (81 درجه فارنهایت) می‌تواند باعث ایجاد صدمه به برخی گیاهان شود، بنابراین وجود یک دماسنج برای حداقل نظارت بر وضعیت موجود، لازم است. در روزهای آفتابی و شب‌های گرم، تا می‌توانید تمام درها و دریچه‌های موجود را باز کنید تا هوا کاملا در جریان باشد. برای جلوگیری از وجود حیوانات موجود در محل به گلخانه از طریق دریچه‌ها یا درها، آن‌ها را با توری بپوشانید اما اطمینان حاصل کنید که مش توری‌ها باعث ایجاد اختلال در فرایند گرده افشانی نشود.

از برخی دریچه‌های خاص هم می‌توانید استفاده کنید که باز و بسته شدن آن‌ها اتوماتیک است.

ایجاد سایه

ایجاد سایه دومین موردی است که می‌توانید برای مقابله با گرما از آن استفاده کنید. در استفاده از سایه کاملا هوشمندانه عمل کنید. زیرا گیاهان به وضوح به سطوح نور مناسب بستگی دارند تا به پتانسیل کامل خود برسند. رنگ عامل یا وسیله ایجاد کننده سایه نیز می‌تواند عامل مهمی در ایجاد سایه باشد تا نور خورشید را فیلتر کند. استفاده از رنگ‌های روشن گزینه خوبی به نظر می‌رسد. رنگ سایه ممکن است برای تمام گلخانه‌ها مناسب باشد، مثلا کسانی که دارای سقف‌های چوبی بدون رنگ هستند، که در آن جزییات پوشش و پرده ها خودشان را نشان می‌دهند.

پرده‌ها می‌توانند بیرون یا داخل نصب شوند. پرده‌های بیرونی موثرتر هستند چرا که نور خورشید را فیلتر می‌کنند تا از طریق شیشه عبور کرده و در داخل به دام بیافتند. در روزهای سردتر می‌توان آن‌ها را حذف کرد. با این حال، پرده‌ها می‌توانند از کارافتادن و ایجاد خستگی در اثر هوای گرم مؤثر واقع شوند، با این حال در هوای خنک‌تر می‌توانید از پرده‌های داخلی استفاده کنید که ارزان‌تر هستند.

استفاده از توری با مش ریز نیز جایگزین خوبی برای پرده است که مقرون به صرفه‌تر به نظر می‌رسد و به راحتی با چند گیره ساده نصب می‌شود.

افزایش رطوبت محیط گلخانه

ترفند دیگری که برای آب و هوای گرم گلخانه می‌توان به کار برد، افزایش رطوبت محیط گلخانه است. با مرطوب نگه داشتن سطوح مختلف گلخانه، رطوبت هوا افزایش یافته و باعث می‌شود که محیط گلخانه خنک‌تر بماند. یعنی همانطور که آب تبخیر می‌شود، سطح رطوبت هوا افزایش می‌یابد که به گیاهان کمک می کند تا با گرما کنار بیایند. یک عارضه خوشایند افزایش رطوبت این است که شرایط برای آفاتی که در شرایط محیطی خشک، مثل عنکبوت قرمز، رشد می‌کنند، کمتر مطلوب خواهد بود. 

اما تا چه حد گلخانه را باید خنک کرد؟! زمانی که هوا خیلی گرم است خنک کردن بیش از حد کمی سخت به نظر می‌رسد. اما در طول روزهای گرم سعی کنید چندین بار سطوح کف گلخانه را  خیس کرده و در روزهای کمی خنک‌تر یک بار در صبح و یک بار در شب سطوح را خیس کنید.

کاملا واضح است که گیاهانی که ریشه‌هایشان از رطوبت کافی برخوردار هستند شاداب‌تر از گیاهانی هستند که به اندازه کافی رطوبت ندارند و در هوای گرم هستند. خود گیاهان مؤثرترین ابزار را برای مرطوب نگه داشتن ریشه‌هایشان دارند. ترشح رطوبت از طریق منافذ برگ گیاهان دقیقا شبیه به فرایند عرق کردن در بدن ماست. ازین رو باید عرق کردن گیاهان کمتر باشد تا بتوانند بیشتر رطوبت را در خود نگه دارند. پس با فراهم کردن رطوبت کافی برای گیاهان رشد آنها بهتر شده و کمتر عرق می‌کنند. مثل خیار.

پس باید مواظب بود که همیشه استرس گرمایی محیط را کنترل کرد تا برگ‌های جوان را خشک نکرده و آفتاب یا حرارت آنها را نسوزاند. راهکارهای فوق می‌تواند کمک شایانی برای حفظ دمای گلخانه شما داشته باشد.