نارنجیلا (به انگلیسی Naranjilla)
نام علمی: solanum quitoense
میوه نارنجیلا یک میوه عجیب و غریب است که تقریبا شبیه پرتقال میباشد و در بسیاری از مناطق ناشناخته است. نارنجیلا یک گیاه جالب برای علاقه مندان به پرورش گیاهان میباشد. میوه نارنجیلا به رنگ طلایی-نارنجی است و به طور گسترده ای در آمریکای جنوبی و مرکزی رشد میکند. گیاه یک ساقه ضخیم دارد و وقتی بالغ میشود ساقه آن چوبی میشود. شاخ و برگ درخت نارنجیلا بلند و بزرگ هستند و برگ ها قلبی شکل میباشند و زمانی که جوان هستند نرم و کرکی هستند. برگ ها با موهای کوچک بنفش رنگ پوشیده شده اند. گیاه نارنجیلا خوشه های گل های بسیار معطری تولید میکند، گل ها دارای پنج گلبرگ سفید هستند که با موهای کوچک بنفش رنگ پوشیده شده اند. میوه ها در نهایت دارای کرک های قهوه ای رنگ میشوند که بعد از رسیده شدن به راحتی از سطح میوه بلند میشوند و سطح نارنجی رنگ میوه ظاهر میشود. همه قسمت های این گیاه توسط کرک های ریز پوشیده شده اند. نارنجیلا یک منبع غنی از ویتامین ها، پروتئین ها و مواد معدنی میباشد. 100 گرم نارنجیلا فقط 23 کالری دارد.
میوه ها دارای عطر و طعم مرکبات هستند ولی تا حدی طعم میوه ترکیبی از طعم آناناس و لیمو و ریواس میباشد، درون میوه چندین دانه وجود دارد که دانه ها هم خوراکی هستند. داخل میوه به رنگ سبز مایل به زرد است. نارنجیلا یک گیاه گرمسیری و نیمه گرمسیری چندساله میباشد و ازخانواده سولاناسه است. اعتقاد بر این است که میوه نارنجیلا بومی پرو، اکوادور و جنوب کلمبیا میباشد و یک میوه بسیار محبوب در این مناطق است. بذرهای گیاه نارنجیلا برای اولین بار از کلمبیا در سال 1913 به آمریکا فرستاده شد.از آب میوه نارنجیلا یک نوشیدنی محلی به نام lulo به دست میآورند، میوه نیز در شربت های مختلف، بستنی، مربا، ژله و... استفاده میشود. میوه باید زمانی مصرف شود که کاملا رسیده باشد در غیر این صورت میوه خیلی ترش است. گیاه نارنجیلا میتواند به اندازه 1/5 تا 2/5 متر بلند شود.
کاشت نارنجیلا
شرایط دمایی برای رشد نارنجیلا مهم است. با این که نارنجیلا یک گیاه گرمسیری نمیتواند دمای بالای 29 درجه سانتی گراد را تحمل کند. دمای مناسب برای رشد نارنجیلا 16 تا 19 درجه سانتی گراد است و به رطوبت بالایی هم نیاز دارد. گیاه میتواند تا 2/5 متر هم رشد کند بنابراین برای رشد به فضای زیادی نیاز دارد. نارنجیلا یک گیاه روز کوتاه است بنابراین یک مکان سایه دار یا یک مکان با نور غیر مستقیم را ترجیح میدهد. میزان نور زیاد به خصوص در دماهای بالا ممکن است باعث پژمردگی شاخ و برگ ها و عقیم شدن گرده شود. بنابراین برای کاشت نارنجیلا باید صبر کرد تا درجه حرارت هوا مناسب شود. نماتدهای ریشه ممکن است یک مشکل جدی برای نارنجیلا باشند. گیاه نارنجیلا میتواند دماهای زیر صفر را هم تحمل کند و ممکن است در گرمای شدید آسیب ببیند.
خاک باید همیشه مرطوب نگه داشته شود اما هرگز نباید خیس شود، همچنین خاک باید زهکشی خوبی داشته باشد. در دوره های خشک آبیاری بیشتری باید انجام شود. در شرایط مناسب گیاه نارنجیلا رشد سریعی دارد. از زمان کاشت تا برداشت میوه 10 تا 12 ماه طول میکشد. نارنجیلا یک گیاه مناسب برای کاشت در گلدان هم میباشد. مکانی که نارنجیلا در آن کاشته میشود باید جایی باشد که از بادهای قوی محافظت شود. pH مناسب برای رشد نارنجیلا 5/5 تا 7 میباشد.
قبل از کاشت مطمئن شوید که دمای هوا معتدل است و سرمای هوا رفع شده باشد. نارنجیلا در خاک های غنی، دارای زهکشی خوب و حاوی مواد ارگانیک به خوبی رشد میکند. بذرهای نارنجیلا را باید با لایه نازکی خاک پوشاند. دمای مناسب برای جوانه زنی نارنجیلا 20 تا 25 درجه سانتی گراد است. جوانه زنی معمولا بعد از 14 روز انجام میشود اما گاهی ممکن است 4 تا 6 هفته هم طول بکشد. در صورتی که دما در شب 7 درجه سانتی گراد و دما در طول روز 23 درجه سانتی گراد باشد جوانه زنی در عرض چند روز انجام میشود. خاک را باید مرطوب نگه داشت ولی نباید آن را خیس کرد. در صورتی که بخواهید نارنجیلا را در گلدان بکارید و در خانه نگه دارید، در هر زمان از سال میتوانید این کار را انجام دهید فقط باید شرایط دمایی را برای آن فراهم کنید و خاک را مرطوب نگه دارید. گیاه نارنجیلا در آب و هوای سرد مکان آفتابی را دوست دارد، در طول زمستان حداقل درجه حرارت باید 7 درجه سانتی گراد باشد.
بهتر است بذرها ابتدا در سینی نشا کاشته شوند و وقتی اندازه نهال ها به 14 سانتی متر رسید، آن ها را به خارج از خانه در یک مکان سایه دار یا در یک گلدان بزرگ کاشت. زمانی که نهال ها در گلدان کاشته میشوند بهتر میتوان به آن ها نظارت داشت و خطر آلوده شدن به نماتدها و سایر بیماری ها کمتر میشود. بعد از کاشت باید به نهال ها آب بدهید. بهتر است بعد از کاشت در اطراف نهال ها مقداری مالچ اضافه کنید تا هم رطوبت خاک حفظ شود و هم از رشد علف های هرز جلوگیری شود. فاصله بین نهال ها را 1/8 تا 2/4 متر در نظر بگیرید. مواظب علف های هرز باشید. قبل از کاشت نهال های نارنجیلا، علف های هرز موجود در منطقه را از بین ببرید. علف های هرز ممکن است یک میزبان برای آفات و بیماری ها باشند، در نتیجه باعث آسیب رساندن به گیاه میشوند. این گیاه نیاز تغذیه ای بالایی دارد و به سرعت رشد میکند. کودهای NPK (نیتروژن، فسفات، پتاسیم) به نسبت 20:12:12 هر دو ماه یک بار توصیه میشوند. میزان کود مورد نیاز برای هر نهال 85 گرم میباشد.
گل دهی 4 تا 5 ماه بعد از کاشت نهال انجام میشود. باردهی 10 تا 12 ماه بعد از کاشت بذر آغاز میشود و به طور مداوم تا 3 سال محصول زیادی تولید میکند. اما از سال چهارم به بعد باردهی کمتر میشود. معمولا گیاه تا 7 سال زنده میماند.
برداشت میوه
میوه باید زمانی برداشت شود که کاملا رسیده شده باشد. هنگامی که میوه رسیده میشود، کاسه گل به صورت طبیعی از میوه جدا میشود. همچنین زمانی که میوه های نارنجیلا رسیده میشوند کرک های قهوه ای رنگ روی پوست میوه، به راحتی با دست کشیدن بر روی میوه بلند میشوند. در صورتی که قرار است میوه ها به بازار عرضه شوند، باید قبل از این که روی زمین بیفتند و زمانی که کاملا نارنجی نشده اند (زمانی که دو رنگ هستن) آن ها را چید، زیرا اگر روی زمین بیفتند ممکن است دچار لکه شوند و برای عرضه به بازار نامناسب باشند. بعد از چیدن میوه ها باید آن ها را با یک پارچه تمیز کرد و در جعبه های چوبی قرار داد. میوه نارنجیلا مانند گوجه فرنگی، زمانی که آن را نارس میچینند، خودش رسیده میشود. میوه ها را در دمای 7 تا 10 درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی 70 تا 80 میتوان به مدت 2 ماه ذخیره کرد.
یک گیاه سالم 100 تا 150 عدد میوه در سال تولید میکند. یک محصول خوب سالانه، حدود 135 میوه در هر درخت میباشد.
بیماری ها و آفات
نماتدها یکی از اصلی ترین آفاتی هستند که به ریشه نارنجیلا آسیب میرسانند. نماتدها باعث افت شدیدی در تولید میوه میشوند. علائم آلودگی گیاه به نماتد شامل کوتولگی گیاه، کلروز و سست و ضعیف بودن گیاه میباشد. در صورت آلوده شدن گیاه به نماتد، باید گیاه را از بین برد. اضافه کردن مالچ و شخم مکرر در دوره های گرم و خشک برای جلوگیری از آلوده شدن گیاه به نماتد ضروری است.
پژمردگی باکتریایی نیز از بیماری هایی است که باعث آسیب رساندن به گیاه نارنجیلا میشود.
نظرات
ارسال یک نظر
ارسال یک پاسخ