تکثیر گیاهان با استفاده از قلمه یکی از بهترین روش‌های تکثیر است، زیرا خصوصیات گیاه اصلی را حفظ می‌کند. با این حال گاهی اوقات ممکن است در کاشت قلمه با شکست مواجه شویم. یکی از دلایلی که باعث از بین رفتن قلمه گیاهان می‌شود، آلوده شدن انتهای قلمه به قارچ قبل از ریشه زدن است.
بسیاری از کشاورزان که دارای مزارع تجاری بزرگ هستند، از هورمون‌های ریشه زایی برای قلمه زدن استفاده می‌کنند تا درصد موفقیت آن‌ها بالاتر رود. هورمون‌های ریشه زایی برای ریشه دار شدن قلمه‌های سخت و نرم استفاده می‌شود. اما مشکل این است که این هورمون‌ها گران قیمت هستند.
ما می‌توانیم از مواد طبیعی که در خانه داریم به عنوان هورمون ریشه زایی استفاده کنیم. در این متن 7 هورمون ریشه زای طبیعی به شما معرفی می‌شود که می‌تواتند تاثیر مثبتی در ریشه دار شدن قلمه‌ها داشته باشند:

1 - دارچین: فرو کردن قلمه گیاهان در پودر دارچین از رشد قارچ‌ها جلوگیری می‌کند. دارچین تاثیر زیادی در ریشه دار شدن قلمه‌ها ندارد ولی رشد قارچ‌ها را مهار می‌کند. با جلوگیری از رشد قارچ، گیاه شانس بیشتری برای ریشه دار شدن دارد.

2 – برگ یا شاخه درخت بید: درختان بید دارای اسید ایندولبوتیریک (indolebutyric acid) طبیعی هستند، هورمونی که باعث ریشه زدن می شود. برای استفاده از درخت بید به عنوان هورمون ریشه زایی، به اندازه 2 فنجان از شاخه‌های جوان تهیه کنید. آن‌ها را به قطعات کوچک برش دهید و به مدت یک شب آن‌ها را در آب بخیسانید. شما می‌توانید از شاخه‌های قدیمی هم استفاده کنید ولی در این صورت حداقل به سه فنجان از شاخه‌های قدیمی نیاز دارید. در صورتی که قصد دارید از برگ‌ها استفاده کنید، یک دسته برگ تهیه نمایید و آن‌ها را به مدت 2 شب بخیسانید و سپس از آن به عنوان هورمون ریشه زایی استفاده کنید. هرگز از شاخه‌های مرده، آسیب دیده و یا شاخه‌هایی که روی زمین افتاده‌اند استفاده نکنید، زیرا ممکن است آلوده باشند.

3 – عسل: عسل حاوی آنزیمی است که ممکن است رشد ریشه در گیاهان را تحریک کند. با این حال عسل بیشترین کاربرد را به عنوان ماده ضد عفونی کننده دارد که باعث فراهم کردن پاکیزگی کافی برای رشد سالم در قلمه می‌شود. عسل دارای خواص ضد باکتریایی و ضد قارچ است و از رشد باکتری‌ها و قارچ‌ها در قلمه جلوگیری می‌کند. برای استفاده از عسل به عنوان هورمون ریشه زایی، انتهای قلمه را به عسل آغشته کنید و سپس آن را بکارید.

4 – سرکه سیب: سرکه یکی از پر کاربردترین مواد در خانه‌ها است و در ریشه زایی هم موثر می‌باشد. اما مراقب باشید بیش از حد از سرکه استفاده نکنید زیرا اسیدی است و ممکن است قلمه را از بین ببرد. فقط کافی است یک قاشق چای خوری سرکه را با شش فنجان آب مخلوط کنید و از آن به عنوان هورمون ریشه زایی استفاده نمایید.

5 – آسپرین: قرص آسپرین را خرد کنید و آن را در آب حل کنید. آسپرین یک هورمون ریشه زایی موثر است.

6 – مایع کلپ (Kelp) و آب: کلپ یک کود است. یک هشتم فنجان از این کود بریزید و سپس بقیه فنجان را با آب پر کنید. قلمه‌های خود را در این محلول بگذارید. این محلول همچنین به عنوان کود هم برای قلمه‌ها استفاده می‌شود.

7 – آلوئه ورا: از ژل آلوئه ورا می‌توان به عنوان هورمون ریشه زایی استفاده کرد. قلمه‌ها را در ژل آلوئه ورا فرو کنید و سپس آن‌ها را بکارید. تاثیر ژل آلوئه ورا در ریشه زایی قلمه‌ها، نسبت به سایر هورمون‌های ریشه زای طبیعی، بیشتر است.