کاشت و پرورش قارچ در خانه یا در گلدان کار دشواری نیست، با فراهم کردن شرایط محیطی مناسب به راحتی می توان این کار را انجام داد. بر خلاف سایر گیاهان که از بذر رشد می کنند، قارچ از اسپورهای خیلی کوچک رشد می کند که در خاک ریشه ایجاد می کنند. در این متن اطلاعات مورد نیاز در مورد چگونگی شرایط رشد ایده آل قارچ، مراقبت از قارچ های در حال رشد و زمان مناسب برای برداشت قارچ گفته شده است.

انتخاب قارچ و بستر کشت

1 - نوع قارچی که می خواهید پرورش دهید را انتخاب کنید. صدها نوع قارچ خوراکی برای کاشت وجود دارد که بسیاری از آن ها را در خانه هم می توان کاشت. اگر برای اولین بار است که می خواهید پرورش قارچ انجام دهید باید چند گزینه را در نظر بگیرید. باید گونه ای را برای کاشت انتخاب کنید که قابلیت رشد در خانه را داشته باشد. شرایط محیطی برای رشد قارچ بسیار مهم است و در صورتی که شرایط مطلوب نباشد، قارچ به خوبی رشد نمی کند.

قارچ های سفید دکمه ای مقاوم هستند و محصول زیادی هم تولید می کنند. این نوع قارچ برای استفاده در وعده های غذایی روزمره، سالاد و سوپ بسیار عالی می باشد.

قارچ های صدفی نیز عطر و طعم ملایمی دارند و بسیار خوشمزه هستند. این قارچ ها زمانی که سرخ می شوند یا در سوپ استفاده می شوند طعم فوق العاده ای می سازند. از آنجا که قارچ های صدفی ظریف هستند در اغلب فروشگاه ها یافت نمی شوند. کاشت این قارچ در خانه از سایر قارچ ها خاص تر است.

قارچ شیتیک (Shiitake) یک طعم دودی دارد و به دلیل بافت سفت و محکمی که دارد یک جایگزین خوب برای گوشت است.

2 – یک بستر خوب برای کاشت قارچ ها انتخاب کنید. بستری که انتخاب می کنید باید برای نوع قارچی که می خواهید پرورش دهید، مناسب باشد. در بازار خاک های مخصوص پرورش قارچ موجود است. هر نوع قارچ از یک نقطه از جهان آمده است و بنابراین بستری که برای آن انتخاب می شود باید با شرایط رشد قارچ در زادگاهش مشابه باشد. 

برای کاشت قارچ باید جعبه های چوبی عمق 16 سانتی متر و عرض 1 متر تهیه کنید و آن را با خاک مخصوص پرورش قارچ پر کنید. 

قارچ دکمه ای به بستر کود کمپوست برای رشد نیاز دارد.

قارچ صدفی در بستر کاهی رشد می کند.

قارچ Shiitake بهترین رشد را در بستر چوبی یا خاک اره دارد. این قارچ ها در جنگل حتی روی یک تکه چوب هم رشد می کنند.

ایجاد یک محیط رشد مطلوب

1 - یک محل خنک و تاریک را انتخاب کنید. اگر تا به حال از یک جنگل عبور کرده باشید و تصادفا قارچ ها را دیده باشید، متوجه می شوید که آن ها تمایل به رشد در کنار سایه مرطوب درختان بلند دارند. اگر می خواهید قارچ را در خانه پرورش دهید باید یک محیط تاریک با درجه حرارت 13 تا 16 درجه سانتی گراد فراهم کنید. زیرزمین تاریک یک مکان ایده آل است. محیط های تاریک و محصور برای پرورش قارچ ها مطلوب و مناسب هستند.

اگر خانه شما در طول تابستان گرم می شود بهتر است پرورش قارچ را در زمستان انجام دهید تا مطمئن شوید محیطی که بستر های کشت قارچ در آن قرار داده شده است بیش از حد گرم نباشد.

2 – مکانی که قارچ در آن پرورش می دهید را مرطوب کنید. قارچ برای رشد مطلوب به سطح رطوبت بالایی نیاز دارد. اگر شما در یک منطقه خشک زندگی می کنید، باید یک دستگاه مرطوب کننده هوا تهیه کنید تا یک هوای مطلوب برای رشد قارچ ها فراهم شود.

محیط های تیره و مرطوب، جذب کننده کپک ها و حشرات هستند بنابراین باید مواظب این مشکلات باشید. محیط باید تمیز باشد. بسترهای کشت نیز باید استریل باشند، در غیر این صورت در بسترهای کشت آلودگی ایجاد می شود. مکانی که برای پرورش قارچ انتخاب می کنید باید شرایطی شبیه به فضای بازی که قارچ در آن جا رشد می کند، داشته باشد.

انواع مختلف قارچ ها، برای رشد به شرایط متفاوتی نیاز دارند. تحقیق کنید قارچی که می خواهید پرورش دهید به چه میزان رطوبت برای رشد نیاز دارد، تا رطوبت هوا را به میزان کافی بالا ببرید.

کاشت بذر قارچ و نظارت بر رشد میسلیوم ها

1 - بذرهای قارچی که سفارش می دهید در کیسه های پلاستیکی هستند. بذرها را از کیسه بیرون آورید و در بستر کشت قرار دهید. از سرنگ های مخصوص کاشت بذر قارچ، برای قرار دادن بذر در بستر کشت استفاده کنید. بذرها را باید با عمق 3 تا 5 سانتی متری در خاک کاشت و بعد روی آن را با خاک پوشاند. این کار را در کل بستر کشت انجام دهید. 

2 – بستر کشت را به مدت 2 هفته گرم نگه دارید. در این مرحله از رشد، درجه حرارت محیط باید 21 درجه سانتی گراد باشد. این کار رشد میسلیوم های سفید که در نهایت به قارچ تبدیل می شوند را تشویق می کند. 

اگر شما قارچ را در محیطی کاشته اید که خنک است و کنترل کننده دما در آن محیط وجود ندارد، از یک هیتر برای گرم کردن محیط استفاده کنید تا بستر کشت به میزان کافی گرم شود.

اجازه ندهید درجه حرارت از 21 درجه سانتی گراد بالاتر رود. درجه حرارت بالاتر باعث از بین رفتن اسپورها می شود.

3 – زمانی که میسلیوم ها را مشاهده کردید درجه حرارت را پایین آورید. در این مرحله می توانید هیتر را بردارید و دما را به 13 تا 16 درجه سانتی گراد برسانید. درجه حرارت را در باقی مانده سیکل رشد، در همین محدوده ( 13 تا 16 درجه سانتی گراد) نگه دارید.

4 – زمانی که میسلیوم ها را مشاهده کردید به اندازه 2/5 سانتی متر خاک یا کود گیاهی روی سطح بستر کشت بریزید (برای محافظت از میسلیوم ها). 

یک پارچه نازک روی لایه خاک یا کود گیاهی قرار دهید. 

5 – لایه بالایی را مرطوب نگه دارید. از آب پاش برای مرطوب کردن پارچه نازک استفاده کنید. این کار را چند بار در روز انجام دهید. لایه بالایی باید حداقل به مدت 10 روز مرطوب نگه داشته شود.

مواظب باشید بیش از حد از آب استفاده نکنید. محیط فقط باید مرطوب باشد و از خیس کردن بستر کشت اجتناب کنید.

6 – بعد از گذشت 10 روز، پارچه نازک را بردارید . اضافه کردن خاک یا کود گیاهی را تا زمانی که کلاهک قارچ ها را مشاهده کردید یا زمانی که قارچ های کوچک شروع به جوانه زدن کردند، ادامه دهید. 

برداشت قارچ

زمانی که قارچ ها به اندازه کافی رشد کردند و بزرگ شدند آن ها را برداشت کنید. زمانی که احساس کردید قارچ ها بالغ شده اند آن ها را برداشت کنید. شما می توانید قارچ ها را فوراً مصرف کنید یا برای استفاده های بعدی آن ها را خشک کنید.

پس از برداشت اولین قارچ ها، باردهی باز هم ادامه دارد. هر زمان که قارچ ها به اندازه مورد نظر شما رسیدند آن ها را برداشت کنید. چرخه برداشت قارچ معمولا سه یا چهار ماه طول می کشد.