کاهو پیچ یا کاهو کلمی: 

در این کاهو برگ ها روی هم پیچیده شده اند و از نظر شکل مانند کلم پیچ هستند . از این نوع کاهو دو نوع شناخته شده است:

1 – به نام Butter head که دارای برگ های نرم می باشد.

2 – Orisp head که دارای برگ های شکننده است . مقاومت کاهو پیچ نسبت به سایز انواع کاهو به تغییرات درجه حرارت بیشتر است و همچنین دارای ارقام زودرس، متوسط رس و دیر رس می باشد.

کاهو معمولی:

دارای ارتفاع بلندی است و این مشخصه باعث می شود که در موقع بارندگی های شدید ساقه کاهو کاملا تمیز بماند زیرا ساقه آن قدری از سطح زمین بالاتر است . طول برگ این نوع کاهو نسبت به پهنای برگ بلندتر است و به نام کاهوی Romain شناخته شده است و بیشتر کاهوی مصرفی از این نوع است. در این کاهو برگ ها در میانگره های فشرده به وجود می آیند و موقع گل دادن گیاه، برگ ها از هم فاصله می گیرند.

کاهوی برگ آزاد:

در این نوع کاهو، برگ ها روی هم قرار نمی گیرند و حالت پراکنده دارند. این کاهو دارای برگ های چروکیده  و برگ ها جدا از هم هستند .

کاهوی مارچوبه ای یا کاهوی ساقه ای:

ساقه های این گیاه کوتاه و ضخیم است. این کاهو بیشتر در چین کشت می شده است. برگ های آن کوچک بوده و گسترش زیادی پیدا نمی کند. کشت این نوع کاهو در دنیا منسوخ شده است.

کاهو از نظر فصل کاشت به سه گروه  1 – کاهوی بهاره 2 – کاهوی تابستانه و پاییزه 3 – کاهوی زمستانه تقسیم می شود.

آب و هوای مورد نیاز برای رشد کاهو

 کاهو گیاهی دو ساله و روز بلند و مقاوم به سرما است که محصول آن در میانگین دمای 10 درجه سانتی گراد در روز و 5 درجه سانتی گراد در شب تشکیل می شود. کاهو تا دمای صفر درجه را نیز تحمل می کند، بنابراین از نظر آب و هوا کاشت کاهو در منطقه خنک هم امکان پذیر است و گرما و خشکی باعث می شود که گیاهان سریع وارد مرحله گل دهی شوند و کیفیت خوراکی محصول کاهش یابد. در مناطق گرم، کاهو در پاییز و زمستان کاشته می شود و در مناطق سرد کاهو را در اوایل بهار کشت می کنند. کاهو می تواند تا دمای صفر درجه سانتی گراد را تحمل کند و دماهای پایین تر از صفر باعث می شود که برگ های کاهو در برابر سرما به طرف داخل حالت لوله پیدا می کنند و سطح برگ ها برجسته و تاول مانند می شود.

خاک

کاهو در هر نوع خاکی می روید ولی بهترین خاک برای کشت کاهو، خاک شنی رسی غنی از مواد آلی می باشد و چنانچه کاهو را در خاک های فقیر کشت کنند عملکرد محصول به شدت پایین می آید. کاهو در خاکهای با PH اسیدی به ندرت رشد می کند و در اسیدیته 5/6 تا 5/5 با کمبود شدید عناصری چون منیزیم روبه رو می شود که باعث رنگ پریدگی و عارضه نکروزیس می شود.

تغذیه

کاهو گیاهی است که به کود فراوانی نیاز دارد. خاکی که کاهو در آن کشت می شود بایستی محتوی مواد آلی پوسیده به اندازه کافی باشد و برای این که زمین به اندازه کافی حاصلخیز باشد. در اواخر پاییز مقدار 40 تن کود حیوانی پوسیده را در یک هکتار خاک پخش کرده و با شخم عمیق آن را زیر و رو می کنند سپس دو هفته قبل از کاشت مقدار 400 تا 500 کیلو گرم در هکتار کود ازته را در سر تا سر مزرعه پخش نموده و با چنگگ آن را زیر خاک می کنند . البته می توان کود ازته را نیز دو نوبت ، نیمی قبل از کاشت و نصف دیگر در زمان رویش به گیاه داد. کاهو نسبت به کمبود عناصری مانند منگنز، مس و مولبیدن عکس العمل نشان می دهد و همچنین نسبت به کمبود کود پتاسیم نیز حساسیت نشان می دهد.

روش کاشت

کاهو در مناطقی که زمستان ملایم دارند در پاییز کاشته می شود ولی در مناطق دارای زمستان سرد در بهار اقدام به کاشت آن می شود. در کاشت بهاره، زمان کاشت اوایل خرداد تا اوایل تیرماه است و در این صورت محصول کاهو در ماه های مرداد و شهریور برداشت می شود ولی در کشت پاییزه بذر آن را در اواسط شهریور ماه می کارند و در اواخر اردیبهشت ماه یا اوایل خرداد ماه محصول آن را برداشت می کنند. اگر بخواهیم در کشت پاییز محصول زودرس به دست آوریم، بعد از این که بذرها کاشته شد روی آن ها پوشش پلاستیکی سیاه کشیده می شود تا محصول زودتر دوره رشد خود را طی کند و در این روش محصول در آذر ماه برداشت می شود. بذر کاهو روی زمین پاشیده می شود و روی آن ها را با لایه ای نازک از ماسه و خاک برگ پوشانده و غلطک می زنند و سپس آن را آبیاری می کنند. بذرها بعد از 3 تا 5 روز سبز می شوند و سپس در مرحله چهار برگی شدن ، بوته ها را به زمین اصلی منتقل می نمایند، البته لازم به ذکر است که بذرها را می توان در خانه به صورت ردیفی یا خطی هم کاشت که در این صورت فاصله خطوط را 10 سانتی متر در نظر می گیرند. کاشت نشاءها در محل اصلی نیز به روش خطی می باشد که فواصل خطوط را 50 سانتی متر و فواصل بوته ها را 30 سانتی متر در نظر می گیرند.

کاشت کاهو در خانه

برای این که بذر آماده کشت گردد لازم است 50 تا 60 عدد بذر را بین دو عدد اسفنج مرطوب و سپس در یک کیسه فریزر قرار دهید و سپس کیسه را در طول روز در طبقه پایین یخچال گذاشته و شب  آن را بیرون آورده و در محیط آشپزخانه قرار دهید. این عمل را تا 3 هفت ادامه می دهند و به محض آنکه بذر کاهو جوانه زد آن را در محلی که قبلا آماده شده می کارند.