میوه کوپایو 

نام علمی: Eulychnia acida

نام لاتین: acid eulychnia

خاستگاه و محل رویش: میوه کوپایو مختص به غرب کشور شیلی است، جایی در منطقه کوکمونو و اتاکاما. 

محل زیست: نزدیک ایلپل و چپا، شیلی.

زیستگاه و محیط زیست: این گونه از گیاهان درمناطق بیابانی و جنگل‌های اسکلروفیلی از سطح دریا تا دره‌های ساحلی و دامنه‌های کوهستانی می‌روید. معمولا رویش این گیاهان همراه با کاکتوس‌های اکینوپسیس اتفاق می‌افتد. آن‌ها عموما دامنه‌های سنگی را ترجیح می‌دهند، جایی که مه و رطوبت شدید روی شاخه‌های گیاهان و سنگ‌ها قرار دارد و به ریشه‌ها می‌رسد. این گیاهان حتی در دشت‌ها، دامنه‌های غیرسنگی و فقط مکان‌هایی که بارندگی وجود دارد رشد می‌کنند. حتی در این گونه مکان‌ها هم به ندرت گیاهانی یافت می‌شوند که بیشتر از حدود 50 میلی‌متر بارندگی دریافت کنند. بوته  میوه کوپایو یکی از خاص‌ترین بوته‌ها در بین دیگر گیاهان است. به دلیل آنکه این گونه¬ی گیاهی امکان رویش در شرایط مختلف آب¬وهوایی و محیط زیستی را دارد، در شکل¬های متنوع یافت می¬شود. این گیاه می¬تواند تا صدها سال عمر کند. سهم این گیاه در اکوسیستم میانه شمالی شیلی (ما بین  Huasco و Aconcagua ) بسیار پر اهمیت است. 

توضیحات: Eulychnia acida، که به صورت محلی به نام copao یا همان کوپویو شناخته می‌شود، کاکتوسی است ستونی که زیستگاه متنوعی دارد. بلندای ارتفاع آن  از 1/5 تا 4 ( در بعضی اوقات 7) متر می‌رسد. آن‌ها مشخصا یک تنه یک متری دارند و بقیه این ارتفاع را شاخه‌ها شامل می‌شوند. شاخه‌های آن‌ها باعث می‌شود سری گرد شکل داشته باشند. اگر بوته آن‌ها شاخ و برگ بسیاری داشته باشد ممکن است دیگر تنه‌ای نداشته باشند و ارتفاعشان از یک متر کمتر شود. لازم به ذکر است این شاخه‌ها یا می‌توانند صعودی و بالا رونده باشند و یا به صورت خوابیده روی زمین. اغلب این گیاهان رشد متقارن یا منظم ندارند به همین دلیل بسیاری از آن‌ها به هم ریخته و ژولیده دیده می‌شوند و گاهی اوقات نیز به دلیل کشمکش همیشگی آن‌ها بر سر رطوبت کاملا زشت به نظر می‌رسند. گیاه میوه کوپایو حتی وقتی نهال هستند پوشیده از خار می‌باشند. میوه این گیاهان خوراکی است و معمولا عاری از کرک و تیغ است. 

برداشت شده از یک اسم خاص: همان طور که در قبل اشاره شد در نام اصلی این گیاه (Eulychnia acida) کلمه acida وجود دارد که در زبان لاتین به معنی ترش است که اشاره به طعم میوه این گیاه دارد. 

ساقه: معمولا شکلی قائم دارد اما گاهی اوقات هم شیب دار است. دارای قطری به طول6 تا 12 سانتی متر است. کمبود بارش باعث می‌شود رنگ آن به رنگی بین سبز و خاکستری تغییر یابد و گاهی اوقات هم ساقه تغییر قیافه دهد و زشت شود. بیشتر قسمت‌های این گیاه با خاک و گرد و غبار پوشیده شده است که هرگز با اب باران هم تمیز نمی‌شود. 

ریشه: پهن و کم عمق

آرئول: (برآمدگی بر سطح کاکتوس است که از آنجا تیغ‌ها، گل‌ها و ساقه‌های جانبی کاکتوس می روید): فاصله بین هرکدام 7 تا 15 میلی‌متر

تیغ ها: متنوع، تقریبا پهن، سوزنی شکل، مایل به خاکستری ولی در اوایل رشد قهوه‌ای مایل به قرمز. یک تا دو عدد تیغ مرکزی دارند که صاف هستند و گاهی تا 20 سانتی¬متر درازا دارند. تیغ‌های کناری حدودا 12 عدد هستند، کمتر قائم اند و طولشان تا 1 سانتی‌متر یا بیشتر می‌رسد. 

گل‌ها: در نزدیکی نوک ساقه می‌رویند و عموما به شکل زنگوله هستند. رنگی خرمایی مایل به قرمز دارند و طولشان از 5 تا 7 سانتی‌متر است. به شکل مخروطی برعکس نیز هستند که از 4 تا 6 سانتی‌متر طول دارند. تخمدان و لوله گرده گل‌ها با موهایی بیضی شکل، شبیه به فلس‌های ماهی، دارای بدنه گوشتی ولی در انتها تیز، سخت، سری سیاه، بسیار کم پشت، قهوه ای تا سیاه و خاکستری رنگ پوشیده شده است. کاسبرگ‌های این گل به صورت اریب متصل به پایه  گل هستند. گلبرگ‌های داخلی ابتدا صورتی بسیار کم رنگ هستند که بعد از مدتی به رنگ سفید با حاشیه صورتی در می‌آیند. این گلبرگ ها 20 تا 22 میلی‌متر طول دارند. گلویی کوتاه دارد که با پرچم‌ها پوشیده شده است. پرچم این گل‌ها عموما در گلوی سفید رنگ گل می‌رویند که 1 تا 1/5 سانتی‌متر نیز طول دارند. خامه این گل‌ها کوتاه و ضخیم هستند، دارای 2 سانتی‌متر طول، سفید رنگ، سفت همراه با 12 تا 15 کلاله. 

میوه: کروی شکل، 5 تا 6 سانتی متر طول و 5 سانتی متر عرض، پوستی فلس مانند، مودار، بدون تیغ، گوشتی، تا حدی ترش است. ابتدا سبز و خاکستری رنگ و سپس قهوه‌ای مایل به سبز می‌شود و دور آن را بقایای کاسه گل پوشانده است. 

دانه¬ها: 1/5 میلی‌متر، ‌سیاه رنگ

گونه‌های مشابه: Eulychnia acida در چند جیز از گونه Eulychnia ritteri تفاوت دارد. تفاوت اول در گره برگ گل‌هایشان است و تفاوت دوم در اندازه میوه‌هاشان بوده که در ritteri میوه‌ها کوتاه تر هستند. 

کشت و تکثیر: از آنجایی که میوه کوپایو از یک زیستگاه با آب وهوای بسیار خشک  می‌آید، به طور قابل ملاحظه‌ای در کشت گلدانی مقاوم هستند. این گیاهان به آب بیش از حد حساس هستند و همچنین نیاز به گردش هوای مناسب دارند. Eulychnia گونه‌های کشت تابستانی هستند که به راحتی کاشته می‌شوند. در مرکز شیلی از دو گیاه Eulychnia acida  و  Trichocereus chilensis به عنوان پرچین استفاده می‌کنند. 

میزان رشد: این گیاه به عنوان بک کاکتوس با رشد آهسته به حساب می‌آید که  برای زیبای ظاهرش نگهداری می‌شود. دسته بزرگ این کاکتوس‌ها منظره زیبایی را ایجاد می‌کنند. 

خاک: این گیاه خاک مخلوط معدنی و درشت کاکتوس ها را دوست دارد و اگر خاک بسیار غنی باشد می‌تواند بیش از حد بلند شوند. 

تعویض گلدان:  از گلدان‌های دارای سوراخ زهکشی استفاده شود. 

آبیاری: در تابستان نیازمند به نور و آبیاری منظم است . البته باید توجه داشته باشید بین دو نوبت آبیاری خاک خشک بماند و از بیش از حد آب دادن به گیاه نیز خودداری شود. در زمستان این گیاه باید کاملا خشک باشد چرا که نسبت به رطوبت اضافی بسیار حساس است. 

کود دهی: در تابستان از کودهایی که پتاسیم بالایی دارند استفاده کنید.

سختی و مقاومت: نسبت به سرمازدگی خیلی مقاوم نیستند. آن‌ها در زمستان نیازمند آن هستند که در محلی خنک نگهداری شوند. این گیاه در برابر سرمای خفیف از خود مقاومت نشان می‌دهد به شرط آن که قبل از دوره سرما و در حین آن در محلی خشک نگهداری شود (‌تا 2- سانتی¬گراد را در مدت کوتاه می‌توانند تحمل کنند). با این حال در طول سال دمای حداقل 5 تا 10 درجه سانتی‌گراد در فصل استراحت، می‌تواند رشد این گیاه را افزایش دهد. 

نوردهی: برای آن که گیاه محکم و دارای تیغ‌های رنگی قوی باشد، نیازمند نور کامل خورشید یا نور مصنوعی و همچنین آبیاری دقیق است. نور شدید باعث افزایش گلدهی و ایجاد تیغ‌های قوی رنگی می‌شود. در گرم‌ترین روزهای تابستان قرار دادن گیاه در یک سایه ملایم می‌تواند مفید باشد.

مصارف: این گیاه برای کاشت در گلدان بسیار مناسب است. استفاده این گیاه در یک گلخانه خنک یا آپارتمان و یا باغچه سنگی در فضای باز، انتخاب بسیار خوبی به نظر می‌رسد.

آفات و بیماری‌ها: این گیاه برای انواع مختلف حشرات ممکن است جذاب باشد. اما گیاهانی که در شرایط مناسب هستند باید تا حدی در معرض افات باشند به خصوص اگر آن‌ها در مخلوط خاکی معدنی رشد پیدا کردند و تهویه و نور مناسب نیز داشته‌اند. با این وجود آفات متعددی وجود دارد:

- عنکبوت‌های قرمز: عنکبوت‌های قرمز ممکن است به طور موثر با آبیاری گیاهانی که از سمت بالا دچار فساد شدند، گیاه را از بین ببرند. 

-ساس: ساس‌ها گاهی اوقات موجب تغییر شرایط هوایی در جهت رشد کرک بر گیاه می‌شوند که این اتفاق منجر به از بین رفتن گیاه خواهد شد. بدترین نوع آن‌ها دسته‌ای است که در زیر زمین و بر روی ریشه‌ها رشد می‌کند و تنها با اثرشان بر روی گیاه قابل مشاهده می‌شوند.

- شپشک: شپشک‌ها به ندرت مشکل آفرین می‌شوند. راه حل عاقلانه آن است که با یک حشره‌کش سیستمیک کل مجموعه‌تان را دو بار در سال، یک نوبت در بهار و نوبت بعدی در پاییز سمپاشی کنید. 

پوسیدگی: اگر کاکتوس‌ها به درستی آبیاری شوند و هوای مورد نیازشان تامین شود، خطر پوسیدگی یک مشکل خیلی کوچک برایشان به حساب می‌آید. اگر شرایط مناسب فراهم نباشد سمپاشی هم کمک چندانی نمی‌تواند بکند. برای جلوگیری از پوسیدگی، توصیه می‌شود که گردن ریشه گیاه را با شن و ماسه بسیار درشت بپوشانید چرا که این کار به تخلیه سریع آب کمک می‌کند.

مصارف سنتی: یک آیتم محبوب که در بسیاری از نقاط جهان به فروش می‌رسد، ساز باران شیلی است که از اسکلت خشک ساقه Echinopsis chiloensis یا Eulychnia acida ساخته شده است. ساقه‌های خشک در مزرعه برداشت می‌شوند، تمیز می‌شوند و با فشار قوی تیغ‌های داخل شکاف چوب را بیرون می‌آورند تا آماده گردند. استوانه‌های چوبی مهر و موم می‌شوند و داخلشان با مواد مختلف مثل شن‌های آتشفشان و یا ریگ پر می‌شوند. این مواد در هنگام تکان خوردن ساز به بالا و پایین حرکت می‌کنند. سپس این سازها در داخل و خارج از کشور فروخته می‌شود. تجارت سازهای بارانی ساخته شده از کاکتوس در سال‌های اخیر افزایش یافته است و موجب ایجاد نگرانی در رابطه با  تاثیر بر جمعیت کاکتوس‌های خودرو شده است. در شمال غربی کشور آرژانتین، پاساکانا، سازهای بارانی از چوب Echinopsis atacamensis نیز ساخته می‌شوند. از این گونه همچنین برای اهداف مختلف از قبیل اهداف زینتی مثل هنرهای دستی و یا حصار،‌ چوب کوره‌ها و حتی خوردن میوه‌شان استفاده می‌شود. از سال 2010 کشاورزان کشت میوه کوپایو را با در نظر گرفتن انواع و کلون‌های مختلف آن‌ها شروع کرده‌اند و با این روش قادرند اندازه، رنگ، شدت طعم و عطر آن‌ها را انتخاب کنند.

کاشت بذر میوه کوپایو: از خاک مخصوص کاکتوس برای کاشت بذر میوه کوپایو استفاده کنید. بذرها را در سطح خاک قرار دهید. دمای مناسب برای جوانه‌زنی بذر میوه کوپایو 21 تا 27 درجه¬ی سانتی¬گراد می‌باشد. در شرایط مناسب بذرها یک تا دو هفته ای جوانه می‌زنند. تا زمان جوانه‌زنی خاک را مرطوب نگه دارید. روی گلدان یک شیشه یا پلاستیک قرار دهید تا رطوبت حفظ شود. یک تا دو هفته بعد از جوانه‌زنی به تدریج پوشش شیشه¬ای را از روی گلدان بردارید. گیاه جوان را در یک مکان روشن دور از نور کامل خورشید قرار دهید و تهویه¬ی مناسب برای آن تهیه کنید. بعد از اینکه گیاه قوی شد، آن را به تدریج در معرض نور مستقیم خورشید قرار دهید.