عوامل موثر در جوانه زنی بذرهای گیاهان
دانه های گیاهان برای جوانه زدن به سه عامل رطوبت، هوا و حرارت نیاز دارند.
رطوبت لازم را با آبیاری یا آبپاشی فراهم می کنند، ولی بعضی بذرها به رطوبت زیادی نیاز دارند و آن ها را در آب نگه می دارند تا جوانه بزنند. حرارت هم با توجه به نوع گیاه به میزان متفاوت لازم است، برای بعضی از گیاهان همان حرارت هوای آزاد کافی است و برای بعضی دیگر که گیاهان گرمسیری هستند به نسبت تمایل آن ها، حرارت را با وسایل مصنوعی مانند شاسی گلخانه یا گرمخانه فراهم می کنند. برای این که به بذرها هوای لازم برسد باید مواظب بود که خاک زیاد روی آن ریخته نشود، بلکه به تناسب ریزی و درشتی دانه، باید روی آن ها خاک ریخته شود. معمولا عمقی که برای کاشت دانه ها در نظر می گیرند 3 تا 5 برابر قطر بزرگتر دانه می باشد.
انتخاب بذر مناسب برای جوانه زنی بسیار مهم است. اگر بذری را که می خواهیم بکاریم خودمان تهیه نکرده و از بازار خریده باشیم، برای اطمینان از سلامتی و خوبی بذر باید قبل از کاشت آن را آزمایش کرد. علایم بذر خوب معمولا آن است که در مقابل فشار دو انگشت مقاومت کرده و خرد نشود. همچنین دانه هایی که برای کاشت انتخاب می شوند باید درشت و یکنواخت باشند. برای اطمینان از خوب و سالم بودن بذرها می توان تعدادی از بذرهای مورد نظر را شمارش کرده و آن ها را در یک گلدان کاشت، اگر تعداد سبز شده حداکثر یا تمام آنچه کاشته ایم باشد بذر خوب و قابل مصرف است و اگر نیمی از بذرها یا کمتر سبز شود آن بذر قابل استفاده نیست. البته برای تمامی گونههای گیاهی این درصد درست نیست، مثلا بذر مریم گلی یا گیاه پیرتروم درصد جوانهزنی بسیار پایینی دارد و نمیتوان درصد پایین جوانهزنی را به کیفیت کم بذر نسبت داد.
مدت جوانه زدن بذرها بسته به نوع گیاه متفاوت است، به طوری که بعضی بذرها در 15 روز و بعضی ها در دو روز جوانه می زنند. بعضی از بذرها ممکن است چند ماه در خاک بمانند و بعد از چند ماه جوانه بزنند و دانه هایی هم هستند که یک یا دو سال وقت می خواهند تا سبز شوند.
مدت جوانه زدن در یک نوع بذر به نسبت رسیدگی یا نارسی، تازگی و کهنه بودن بذر تفاوت دارد. مثلا جوانه زنی بذر موز از 15 روز تا شش ماه و جوانه زنی بذر رازک ژاپنی (Houblon de Japon) یک ماه تا یک سال و بذر Mina lobate از 48 ساعت تا 8 ماه ممکن است به طول انجامد. این طول مدت بیشتر در اثر کهنه بودن بذر است، زیرا هرچه بذر کهنه تر باشد دیر تر جوانه می زند.
1 نظر
ارسال یک نظر
ارسال یک پاسخ