لوبیا سبز

مرکز اولیه لوبیا سبز مکزیک و گواتمالا و جنوب آمریکا و آمریکای مرکزی بوده است. لوبیا سبز گیاهی یکساله است که به منظور مصرف غلاف سبز و بذر آن کشت می شود. لوبیا سبز گیاهی خودبارور است که تحت شرایط رشد مطلوب 95 درصد تخمک ها در آن بارور می شود. لوبیا سبز در دو گروه طبقه بندی می شود:

گونه های بوته ای: که زودرس بوده و ارتفاع آن بین 20 تا 60 سانتی متر است.

گونه های رونده: دارای رشد نامحدود بوده و ارتفاع آن ها بین 2 تا 3 متر است .

نور خورشید برای رشد و نمو لوبیا ضروری است و قرار گرفتن در سایه باعث کوتولگی و کاهش عملکرد لوبیا می گردد. ریشه لوبیا به صورت افشان در خاک پراکنده می شود و معمولا ریشه های اصلی و فرعی در عمق نسبتا یکسانی از خاک قرار گرفته اند. در بعضی از ارقام لوبیا سبز در روی ریشه ها گره هایی تولید می شود که در تثبیت بیولوژیکی ازت موثر است. این غده ها در زمین های غنی فعالیت بیشتری از خود نشان می دهند.

 

 

تفاوت بین لوبیاهای پا بلند و پا کوتاه

لوبیای پا بلند: این نوع لوبیا دارای ساقه ی اصلی بلند و رشد نا محدود می باشد و احتیاج به بوته های مجاور دارد. این نوع لوبیا اغلب دارای پیچک هایی بوده که در جهت عقربه های ساعت به دور بوته های مجاور می پیچند. رنگ گل در این نوع لوبیا، سفید است.

لوبیای پا کوتاه: دارای ساقه اصلی کوتاه و رشد محدود می باشد . در این نوع لوبیا رشد طولانی پس از تولید 4 تا 8 میانگره پایان می یابد و از کنار برگ های اولیه شاخه های فرعی ظاهر می شوند که به گیاه فرم چتری می دهند. اگر اندام های جوان لوبیای پا کوتاه را حذف کنید، دوباره قادر به ترمیم آن است و این خاصت باعث می شود که بتوان برداشت محصول را در چندین نوبت انجام داده و به این ترتیب محصول بیشتری به دست آورد. در ضمن رنگ گل در این نوع لوبیا، سفید یا قرمز یا صورتی می باشد.

شرایط آب و هوایی برای رشد لوبیا

لوبیا برای رشد به گرمای زیادی نیاز دارد و در آب و هوای خنک رشد آن کند بوده و مقدار محصول و عملکرد آن نیز کاهش می یابد. دمای خاک برای جوانه زنی بذر لوبیا حداقل 15 درجه سانتی گراد و حداکثر 35 درجه سانتی گراد است. دمای مناسب خاک برای جوانه زنی بذر لوبیا بین 15 تا 19 درجه سانتی گراد است. گیاه لوبیا سبز در درجه حرارت 20 تا 25 درجه سانتی گراد بهترین رشد را دارد و زمانی که دما از 25 درجه سانتی گراد بیشتر شود عملکرد آن کاهش می یابد. دمای پایین تر از 15 درجه سانتی گراد رشد را شدیدا کاهش می دهد. باد شدید نیز خسارت زیادی به محصول وارد می کند. معمولا متوسط زمان لازم برای کاشت تا بلوغ در ارقام پا کوتاه لوبیا سبز ( 48 روز در ارقام زودرس، 60 روز در ارقام دیررس) و در ارقام پا بلند ( 62 روز در ارقام زودرس و 68 روز در ارقام دیررس) است که این مقدار بر اساس آب و هوا متغیر است.

خاک مناسب برای رشد لوبیا سبز

لوبیا سبز برای جوانه زنی و رشد مطلوب به خاک حاصلخیز و با زهکشی خوب نیاز دارد و در زمین های متوسط سنگین تا زمین های سبک، رشد خوبی دارد. PH مناسب خاک برای رشد لوبیا سبز 5/3 تا 6 می باشد و کاشت آن در خاک هایی با PH کمتر از 5/7 توصیه نمی شود. در ضمن لوبیا سبز به شوری خاک حساس است. بذرها معمولا بین 6 تا 10 روز بعد از کاشت سبز شده و توسعه اولین برگ های سه برچه ای حدود 15 روز بعد از سبز شدن طول می کشد.

 

 

روش کاشت لوبیا

برای به دست آوردن محصول جهت عرضه به بازار، باید در بهار هرچه زودتر اقدام به کشت نمود. البته باید به حساسیت لوبیا به سرما و یخبندان توجه کرد. در شرایط آب و هوایی نامناسب اگر کشت لوبیا زود هنگام انجام گیرد مقدار رشد گیاه خیلی کم بوده و خطر خسارت مگس لوبیا زیاد می شود. به طور کلی زمان کاشت پس از برطرف شدن سرمای بهاری می باشد. در سبزی کاری پیشرفته و در نقاطی که شرایط آب و هوایی مناسب تری دارند مسلما کاشت خیلی زودتر انجام می گیرد. برای کارخانجات کنسرو سازی نیز زمان کاشت با توافق کارخانه صورت می گیرد. 

لوبیا سبز به دو صورت کاشت ردیفی و کاشت کپه ای صورت می گیرد. در کاشت به صورت ردیفی فاصله ردیف ها بین 30 تا 50 سانتی متر و فواصل بوته ها در روی ردیف را معمولا 15 تا 20 سانتی متر و عمق کاشت را 2 تا 5 سانتی متر در نظر می گیرند. البته باید دانست که لوبیا سبز به تراکم بالا در واحد سطح، با در نظر داشتن سایر فاکتورها عملکرد مثبتی نشان داده است.

لوبیا سبز در سیستم های چند کشتی نیز مورد استفاده قرار می گیرد. این روش در بسیاری از نقاط جهان جهت بهره برداری بیشتر از زمین در واحد زمان و فصل، اجرا می گردد. در این روش ها از منابع به صورت کارامدتر استفاده می شود. مثلا کاشت لوبیا با بعضی گیاهان مثل ذرت به طور همزمان و بدون آرایش منظم و ردیفی را کشت درهم گویند. 

برداشت لوبیا

برداشت به دو صورت دستی و مکانیزه انجام می شود. چنانچه لوبیا سبز به عنوان سبزی کاشته شده باشد، از غلاف های سبز تازه آن استفاده می شود و زمانی که غلاف ها به رشد نهایی خود از نظر طولی رسیدند، برداشت شروع می شود که این زمان حدودا 10 تا 14 روز بعد از گلدهی است. برداشت لوبیا سبز در چندین مرحله به فاصله 3 تا 5 روز انجام می شود و معمولا در 7 تا 12 مرحله خواهد بود. غلاف ها باید در اوایل صبح یا عصر در هوای خنک بدون ضربه و آسیب برداشت گردد و سریعا جمع آوری ، بسته بندی و به بازار ارسال شود و اگر منظور برداشت دانه ها باشد، دانه های آن زمانی که 40 درصد رطوبت دارند با دستگاه کمباین برداشت می شوند.