حساسیت‌های خاص در پرورش خیار گلخانه‌ای

خسارت‌های ناشی از شوری ممکن است به خاطر بالا بودن E.C. در آب‌های زیرزمینی، آب آبیاری، خاک یا محیط رشد یا استفاده بیش از حد از کودها به وجود بیایند.
گیاهانی که در سطوح شوری بالا رشد می‌کنند ضعیف می‌شوند و برگ‌های سبز تیره، ضعیف و چرمی شکلی تولید می‌کنند که مستعد پژمردگی هستند. در کناره‌های برگ این گیاهان یک نوار باریک از بافت نکروز شده زرد رنگ دیده می‌شود. این حالت می‌تواند بر اندازه برگ تاثیر بگذارد و آن را اندکی فرورفته کند. پس از یک دوره استرس خشکی جدی، برگ‌های قدیمی‌تر ممکن است کلروز سبز کم رنگ یکنواختی تشکیل دهند و نواحی نکروز کوچک روی سطح برگ‌ها به وجود بیایند. در صورتی که آب در دسترس باشد تنها نوار سبز روشنی در حاشیه برگ‌ها ایجاد می‌شود و گیاهان به احتمال زیاد در هوای گرم پژمرده می‌شوند.

مطالعات بی‌شماری کاهش خطی عملکرد خیار را در هنگام افزایش غلظت نمک آب آبیاری نشان داده‌اند. به ازای mmho/cm 1 افزایش در E.C. کاهش عملکرد برابر 17% خواهد بود.
تیمارهای مناسب برای مقابله با اثرات شوری عبارتند از:
    شستشوی خاک یا محیط کشت با آب شیرین برای از بین بردن کامل کود اضافی.
    تنظیم و تعدیل مقدار کود به گونه‌ای که از نیازهای محصول تجاوز نکند.
    از ارقام مقاوم به شوری استفاده کنید.
    مقادیر زیادی کود پتاسیم به غیر از کلرید پتاسیم به کار ببرید؛ چرا که پتاسیم توانایی گیاهان در مقابله با تنش‌های شوری را به شکل قابل توجهی افزایش می‌دهد.

آنیون پرکلرات (ClO4) در ذخایر معدنی نیترات‌های طبیعی وجود دارد. بنابراین گاهی اوقات در کودهای تولید شده از این منابع مانند نیترات پتاسیم موجود در شوره می‌توان آن را پیدا کرد. پرکلرات یک اسید قوی است که باعث کاهش فعالیت آنزیم RuDP (ریبولوز دی فسفات کربوکسیلاز) می‌شود. هنگامی که این آنیون برای سبزیجات گلخانه‌ای مورد استفاده قرار گرفت ثابت شد که در غلظت ناچیز 0.3% از محلول مغذی باعث بروز سندرم «بولبلاد» می‌شود که با علائم زیر همراه است:
    پیچش برگ و بدشکلی در نواحی نکروزه
    باز شدن جزئی گل‌های ماده
    کاهش چشم‌گیر در عملکرد به دلیل کاهش تولید میوه
    خیارهای بدشکل

گیاهانی که کمی بیش از حد نیاز ازت دریافت می‌کنند بیش از حد رشد می‌کنند و ساختار نرم‌تری دارند. برگ‌های این گیاهان رنگ سبز تیره‌تری دارند و گاهی اوقات ترد و شکننده هستند.
از سوی دیگر این گیاهان عمدتا ضعیف هستند و اغلب میان‌گره‌های محکم و ضخیم و ساقه‌های کلفت و کوتاه دارند و از حجم انبوهی از پیچک‌ها، شاخه‌های جانبی کوتاه، تعداد گل‌های کم‌تر و میوه‌های کوچک‌تر برخوردارند. برگ‌های میانی و پیرتر در این گیاهان به سمت پایین خم می‌شوند و در محیط‌های گرم به راحتی پژمرده می‌شوند. سوختگی برگ نیز در چنین شرایطی شایع است. لکه‌های روشن بین رگبرگ‌ها یا در حاشیه برگ ایجاد می‌شوند که در نهایت زرد و سپس قهوه‌ای می‌شوند.

    در محیط‌های بسیار اسیدی وجود دارد. 
    تعداد زیادی لکه قهوه‌ای مایل به قرمز میان رگبرگ‌های مسن‌ترین برگ‌ها و گلبرگ‌های گیاهان دارای منگنز اضافی ظاهر می‌شوند. با گذشت زمان بافت اطراف هر لکه کلروتیک می‌شود و برگ‌های قدیمی‌تر دچار رنگ پریدگی و پیری زودهنگام می‌شوند.
    سمیت منگنز ممکن است با کاهش رشد نمایان شود.
    خیار به مقادیر بیش از حد منگنز حساسیت ویژه ندارد و ممکن است قبل از ظهور علائم سمیت، غلظت در بافت‌ها نسبتا بالا برود.
    سمیت منگنز می‌تواند منجر به فقر آهن شود.

سمیت روی می‌تواند ناشی از آلوده شدن آب مورد استفاده در کشت بدون خاک باشد. تماس محلول‌های مغذی خورنده با لوله‌ها یا لوازم گالوانیزه یکی دیگر از مسائلی است که منجر به ایجاد سمیت روی در گیاهان حساس می‌شود. قاب‌ها و سیم‌های گالوانیزه گلخانه‌ها نیز دیگر منابع احتمالی روی اضافی هستند. 
سمیت با آلودگی خاک‌های نزدیک به کارخانه‌های ذوب روی و معادن نیز رخ می‌دهد.
سمیت را می‌توان به زمانی اطلاق کرد که غلظت روی در برگ‌های پیر ppm 180-150 یا ppm 900 در قسمت‌های بالایی گیاه باشد. 
در مورد سمیت روی کل شبکه رگبرگی در ابتدا سبز تیره و سپس تا حدودی سیاه می‌شود. ظاهر سیاه رگبرگ‌های اصلی به تشخیص سمیت روی از کمبود منیزیم که در آن رگبرگ‌ها به رنگ سبز باقی می‌مانند کمک می‌کند. در موارد شدیدتر مسمومیت روی و علائم آن شبیه به کمبود آهن است.
سمیت روی باعث ایجاد کلروز سبز کمرنگ در برگ‌های جدیدتر می‌شود. در صورتی که سمیت شدید باشد ممکن است لکه‌های قهوه‌ای روشن کوچکی بین رگبرگ‌ها ظاهر شوند. برگ‌های قدیمی ممکن است پژمرده شوند و ضعیف به نظر برسند و تمام برگ‌ها نسبت به حالت طبیعی رنگ سبز روشن‌تری خواهند داشت. 

سمیت ناشی از مس اگر چه نادر است اما در جایی که خاک چه از طریق منابع صنعتی چه با استفاده مکرر از قارچ‌کش‌های حاوی مس آلوده شده باشد می‌تواند شبیه کلروز ناشی از آهن ظاهر شود. اثرات سمی شدن پایدارند و تنها راه حل جزئی برای آن استفاده از آهک زیاد است. در سیستم‌های هیدروپونیک استفاده زیاد از لوله‌های مسی می‌تواند عامل آلوده شدن به مس باشد.

برای مطالعه سایر مطالب در رابطه با گیاه خیار به لینک‌های زیر مراجعه کنید:

گیاه شناسی خیار

کاشت و پرورش خیار گلخانه‌ای

انواع خیار

مراحل رشد خیار

برنامه کوددهی خیار

نقش پتاسیم در تغذیه خیار

آموزش کامل کاشت خیار گلخانه‌ای

تاثیر مواد معدنی در رشد خیار